Geboorte-wedergeboorte analogie

(WEDER)GEBOORTE-ANALOGIËN

Het bijbelse doel van de schepping is vernieuwing in Hem die alle dingen nieuw maakt: Christus, die alle zichtbare en onzichtbare dingen geschapen heeft, Hij die het hoofd is van het Lichaam, de Gemeente. Hij is de Eerstgeborene uit de doden. Een ieder, die tot geloof komt, wordt wedergeboren en maakt deel uit van dat lichaam. Hij of zij is een nieuwe schepping in Christus geworden.

Voor de wereld is dit proces van bevruchting, zwangerschaps- groei en wedergeboorte verborgen, voor ons echter niet. "Want wij weten dat tot nu toe de ganse schepping in al haar delen zucht en in barensnood is. En niet alleen zij, maar ook wijzelf, die de Geest als eerste gave ontvangen hebben, zuchten bij onszelf in de verwachting van het zoonschap: de verlossing van ons lichaam" (Rom. 8: 22, 23). In de Bijbel vinden we bepaalde wetmatigheden, waarin de vernieuwing vanuit het oude werkt. Dit geldt voor de Eerstgeborene, Christus, de opgestane Jezus, voor de gemeente, de eerstelingen, voor IsraÎl en alle volkeren evenals de geboorte van de nieuwe hemel en aarde en al wat daarin is.

Nieuw leven kan alleen ontstaan vanuit de dood (afsterven aan het oude) door het Woord (zaad) en de Heilige Geest, die alle dingen bewerkt. Voorwaarde voor de mens is geloof. Dit universele proces van vernieuwing vinden we niet alleen in Gods heilplan, het Woord, uiteengezet, maar ook in de schepping zijn tal van beelden en processen die wedergeboorte uitdrukken (Rom. 1: 20).

Het meest bekende is die van de vlinder, maar ook in de jaargetijden zien we een mooi beeld van vernieuwing. Zo is bijv. een eikel, die nog in een bolster zit, een beeld van de nieuwe schepping, verborgen in het oude. Alle dingen zijn geschapen tot Zijn eer en vertellen iets over de Schepper. Zo vinden we ook in het lichaam veel types, analogieÎn die de Bijbelse waarheid aangaande de vernieuwing uitdrukken. Het duidelijkst is het proces van bevruchting, zwangerschap, groei in de buik van de moeder en daarna de geboorte van het nieuwe leven. Maar ook als we deze wonderbare schepping nader bezien, dan spreekt het steeds meer over de kennis en wijsheid des Heren. In dit artikel zullen we de veranderingen die in de bloedsomloop van een ongeboren kind plaats vinden bij diens geboorte gaan vergelijken (analogiseren) met het geestelijke proces van wedergeboorte. Om dit goed te kunnen begrijpen moeten we eerst wat meer over de werking van de natuurlijke bloedsomloop.

De lichaamscirculatie

Het hart bestaat uit 2 holle spieren, de boezemspier en de kamerspier, gescheiden door een bindweefselring. In deze ring zijn 2 openingen, waarin kleppen zijn die de bloedtoevoer regelen van de boezems naar de kamers. Ze worden gestuurd door drukveranderingen in het bloed. Uit de linkerkamer ontspringt de grote lichaamsslagader, de aorta. Uit de rechter ontspringt de longslagader (fig.1)

(figuur 1)

Deze beiden zijn ook d.m.v. kleppen verbonden met de betreffende kamers. In de achterwand van de rechterboezem monden 2 holle aderen uit die zuurstofarm bloed vanuit het lichaam naar het hart brengen. De grote of lichaamscirculatie loopt nu als volgt. Uit de linkerkamer stroomt bloed van de aorta via vele vertakkingen door het gehele lichaam. Deze vertakkingen worden steeds kleiner, tot dunne haarvaten. In deze haarvaten vindt het uitwisselingsproces tussen bloed en weefselvloeistof plaats. Deze staan dan weer in verbinding met afvoerende vaten de zgn. aderen. Die monden weer uit in grotere aderen, tot ze via 2 grote aderen in de rechterboezem komen. De kleine of longcirculatie loopt als volgt: via de longslagader (zuurstofarm), komende uit de rechterkamer, vertakt deze slagader zich in de long. Daar vindt gasuitwisseling plaats en via afvoerende vaten wordt het bloed weer in de linkerboezem gebracht, waarna het weer verder gaat in de grote circulatie (fig.2).

(figuur 2)

Bloedstroom in het ongeboren kind

De ontwikkeling van de bloedsomloop begint in de tweede week na de bevruchting van de eicel. De bloedstroom van het ongeboren kind heeft 2 belangrijke doelen nl.:

1. De uitwisseling verzorgen van stoffen die nodig zijn voor de groei van de weefsels tijdens het leven in de buik van de moeder.
2. De plotselinge omschakeling mogelijk maken op het moment dat het kind geboren wordt. De bloedstroom door het ongeboren kind wijkt iets af van die van een volwassene. In het hart bevindt zich nl. een opening tussen de linker- en rechterboezem, die er bij volwassenen niet is en die we gemakshalve opening O noemen (fig.3)
   (figuur 3)

Een ander verschil is het bestaan van een verbinding tussen de longslagader en de aorta, de zgn. verbinding van Botalli (B). De bloeddruk in de longslagader en de aorta zijn even hoog, waardoor er dus bloed in de aorta vanuit de rechterkamer komt. Hierdoor en mede door opening O stroomt er praktisch geen bloed in de longcirculatie van het kind. De longen zijn dan ook niet ontplooid en de bloedvaten liggen samengevouwen, waardoor slechts een geringe hoeveelheid bloed door de longetjes stroomt.

Wat verandert er nu bij de geboorte? De geboorte is ongetwijfeld de meest dramatische van de veranderingen die optreden in de ontwikkelingsgeschiedenis van de circulatie tussen leven en dood. Deze verandering in circulatie wordt vnl. tot stand gebracht door de ontplooiing van de longen en het wegvallen van de moederkoekbloedstroom. Direct na de geboorte, bij de eerste ademtocht, ontplooien zich de longen waardoor ook de bloedvaten van longen gestrekt en verwijd worden. Hierdoor vermindert de stromingsweerstand in de bloedstroom, zodat de bloeddoorstroming in de long belangrijk groter wordt (fig.4).

(figuur 4)

De gevolgen van het toenemen van deze longcirculatie zijn de volgende:

1. De uitwisseling van zuurstof en koolzuur wordt verlegd van de placenta naar de longen. Naast deze goede longdoorbloeding is een voortdurende ventilatie van de longen belangrijk.
2. De opening O tussen beide harthelften wordt gesloten. Ten gevolge van de betere longdoorbloeding wordt de doorstroming in de longslagader beter en de druk lager. De rechterkamer wordt minder belast en de druk wordt minder, mede door een verminderde bloedtoevoer en het wegvallen van het bloed van de moederkoek. Door de drukdaling in de rechterboezem en de drukstijging in de linkerboezem wordt de opening O gesloten. Na ongeveer een jaar is dit helemaal dichtgegroeid.
3. De 3e gebeurtenis is het omkeren van de bloedstroomrichting in de verbinding van Botalli. Door de drukvermindering in de longslagader en de relatieve drukstijging in de aorta stroomt er bloed vanuit de aorta naar de longslagader, dus in omgekeerde richting.
4. Sluiting in de verbinding van Botalli na ongeveer 10-30 min. Na het begin van de longventilatie, treedt er een vernauwing op in deze verbinding. Dit ontstaat waarschijnlijk door het toegenomen zuurstofgehalte; er treedt een geleidelijke vergroeiing op.
5. Na de geboorte wordt de navelstreng afgebonden en doorgeknipt; dit voorkomt bloedverlies. De bloedvaten sluiten zich door afkoeling. Hierdoor wordt de bloedstroom in de lichaamscirculatie van de pasgeborene kleiner en dus de druk hoger.De bloedstroom van de geborene is nu onafhankelijk van de moeder. Het hart is anders gaan functioneren, waardoor de baby in staat is via de kleine circulatie zuurstof op te nemen en zo te leven.

Analogieën met (wedergeboorte)

Het begrip van bijbelse analogien is behandeld in Promise 1, 2e jaargang.
In de bijbel lezen we dat God de mens schiep door zijn lichaam uit de aarde te nemen. Hij werd pas een levende ziel toen God de Geest of adem, het onzienlijke gedeelte, in de neusgaten blies. Daardoor werd de mens levend, met een eigen geest of identiteit. Hij kon contact leggen met de geestelijke wereld door zijn geest, en met de stoffelijke wereld door zijn lichaam. Hierin zien we al een mooi beeld van de geboorte van een kind in relatie tot de schepping van Adam.

We weten dat door de zondeval het contact met God verbroken werd (dood); eerst in Adam, maar in hem ook tot alle mensen. Rom. 5:12. Doel van God was met de mensen te komen tot een nieuwe schepping (wedergeboorte). Ook hier vinden we een mooier analogie met de veranderingen in de bloedsomloop van de natuurlijke geboorte in vergelijking met het geestelijke proces van wedergeboorte (volgens de bijbel is in het bloed het leven).

De voeding van de ongeborene wordt via de placenta (de baarmoederkoek) overgebracht. Het kind is, hoewel het een eigen gescheiden bloedsomloop heeft (eigen bloedgroep), in alles afhankelijk van de moeder. Zo zijn ook de mensen in Adam verschillende identiteiten, maar in dezelfde natuur, nl. zondig.

Wat gebeurt er tijdens de bevalling?

Het hart is nu gericht op de Heer om de geestelijke levensadem van de Heilige Geest te ontvangen en ons daarmee te vullen. Zo is de natuurlijke hartfunctie nu niet meer gericht op de moeder, maar op de adem, om het lichaam van zuurstof te voorzien. Zo wordt ons hart gereinigd en zien we God in geloof (Matt. 5:8). De (weder)geboren mens is nu in de eerste plaats aangewezen op Christus, op de adem van de Heilige Geest; daardoor leeft hij/zij eeuwig, omdat de Heilige Geest eeuwig is (Joh. 11:26).

Doordat de adem opgenomen wordt in het bloed, krijgt het kracht (energie-verbranding) en voeding; het zuivert het lichaam. Zo zal de Heilige Geest zorgen voor de groei en kracht en zuivering van het nieuwgeboren geestelijk leven. In de bijbel vinden we nog tal van analogieÎn, die de Schepper ook in de natuurlijke geboorte heeft gelegd, vooral wat betreft de functies van het bloed waar we nu niet op kunnen ingaan.

De Here Jezus analogiseert (vergeestelijkt) zelf de betekenis van de wedergeboorte in Joh. 3, als Nicodemus vraagt of iemand voor de tweede keer de moederschoot moet ingaan. Zo wordt in de schepping geopenbaard wat van Hem nu nog niet gezien kan worden. Zijn eeuwige kracht en Goddelijkheid die zichtbaar is vanaf de schepping der wereld (nog vóór het geschreven Woord) blijkt UIT ZIJN WERKEN (Rom. 1:20).

G. Feller  1989

lit. Compendium Fysiologie dr Bouwman